1.11.2018 | 09:12
VĶ TOO
Hin svokallaša ME TOO vitleysa sem hefur helrišiš stórum hluta kvennkyns-ašila samfélagsins, sem telja sig hafa oršiš fyrir kynferšislegu-įreiti/ofbeldi af hįlfu karla, hefur flętt um samskipti mannfólks eins og svartidauši fyrr į öldum.
Hinar saklausu ME TOO konur sem ekki hafa séš neitt annaš en žaš sem žęr telja vera nišurlęgjandi fyrir sig hafa skrįš žaš sem žęr telja vera sannleikann śr lķfi sķnu og varšar neikvęša framkomu karla aš žeirra mati.
Ofbeldi er varšar kynlķf į aldrei rétt į sér hvort sem žvķ er beitt af karli eša konu. ME TOO konur hafa gleymt aš taka meš ķ slśšursögum sķnum žaš ofbeldi er konur haf sżnt af sér og komist hefur ķ fréttir.
Konur telja sér heimilt aš dašra og dufla ķ skemmtanalķfi sķnu žegar žęr eru aš hęšast aš karlmönnum. Sumum konum hefur oršiš hįlt į žessu sbr. konuna sem fór upp ķ bķl meš erlendum karlmanni, sem hśn žekkti ekkert, og ók meš honum til Hafnarfjaršar (samkvęmt fréttum) og įkęrši manninn sķšan fyrir naušgun. Önnur saga er um konu sem įkęrši fyrir naušgun yfirmann ķ bandarķska hernum er var hér į landi. Mašurinn var sviptur embętti og ęru en nokkru eftir lķtillękkun hans višurkenndi konan aš ekki hafi veriš um naušgun aš ręša.
Fleiri sögur af framferši kvenna eru til um ašgeršir kvenna og er nęrtęk sagan af konunni sem hringdi ķ mann sem var žekktur fyrir greišvikni og sinna żmsum snśningum fyrir fólk. Konan hringdi ķ manninn og baš hann aš kaupa fyrir sig sķgarettur og koma meš heim til sķn.
Žegar mašurinn kom aš heimili konunnar meš sķgaretturnar og hugšist afhenda žęr og fį greišslu fyrir innkaupin var honum bošiš inn og huršinni lokaš. Konan var klędd slopp. Žegar mašurinn var kominn inn og įtt von į greišslunni svipti konan frį sér sloppnum og var nakin innan undir. Gerši konan allt sem henni hugnašist til aš fį manninn til kynmaka. Mašurinn var giftur góšri konu og hafši ekki įhuga į umręddri višskiptakonu. Komst hann undan eftir smį žóf.
Žar sem til eru fjöldi įžekkra frįsagna af framferši beišandi kvenna er BULL ME TOO kvenna um kynferšislega įreitni af hįlfu karla žaš sem kallaš hefur veriš stormur ķ vatnsglasi.
Konur hafa ekki fengist til aš gefa upp tęmandi skżringar į žvķ hvaš žęr kalla kynferšislega įreitni. Žessar beišandi konur krefjast žess aš fį ašgang aš samtökum (félögum) sem eingöngu hefur veriš fyrir karla žvķ žęr telja žaš mannréttindi sķn aš fį ašgang aš slķkum félagasamtökum (klśbbum). Žęr (žessar ME TOO konur) eru slķkar mannleysur aš žęr geta ekki stofnaš eigin klśbba og veriš žar įn įreitis karla.
Žessar ME TOO konur halda įfram sķnum ósanngjörnu įrįsum į karlmenn žvķ žęr fį įkvešna fullnęgingu meš žvķ. Žęr hafa oršiš fyrir sįrsauka af hįlfu karla sem ekki hafa tekiš eftir žeim eins og žęr vilja. Karlarnir hafa ekki tekiš eftir nżju hįrgreišslunni, nżja varalitnum sem žęr nota eša nżju fötunum sem žęr klęšast. Slķkt framferši af hįlfu karla er ófyrirgefanlegt aš mati sumra kvenna. Sumar konur hafa meš oršum kvartaš undan eftirtektarleysi karlanna og veriš móšgašar śt ķ žį.
Margar konur ętlast til žess aš karlar veiti žeim meiri athygli og gera żmislegt til aš vekja įhuga karlanna į sér. Ķ sumum tilvikum haga konur sér į žennan hįtt ķ von um aš vekja afbrżšissemi annars karls eša žess karls sem žęr hafa meiri įhuga į.
Slķkt framferši kvenna leišir stundum af sér žaš sem konur kalla kynferšislega įreitni eftir dufl og dašur žeirra sjįlfra. En žar sem ME TOO er heilög kona žį gerir hśn ekkert rangt af sér.
Ekki mį gleyma hinni andlegu kśgun sumra kvenna. Sumar giftar konur beita hinni andlegu kśgun hjónabandsins og neita eiginmanninum um kynmök žvķ žęr hafa ekki fengiš allar sķnar kröfur fram. Slķkt framferši hefur oft leitt til žess aš karlar leita į önnur miš eftir kynlķfi er ķ mörgum tilvikum leišir af sér sundrun heimila.
Hér meš er skoraš į ME TOO konur aš birta opinberlega allt sem žęr telja vera kynferšislega įreitni ķ sinn garš af hįlfu karla žvķ fyrr veršur ekki hęgt aš įtta sig į žvķ hvaš žaš er sem ME TOO konur eru aš kvarta yfir. Upplżsa allt um gjöršir og orš sem žęr telja kynferšislega įreitni. Į mešan allt er óljóst į hverju kvartanir sumra kvenna byggjast og kallaš er kynferšisleg įreitni veršur engin breyting.
Žvķ mį spyrja:
Er žaš kynferšisleg įreitni žegar ógift kona ķ lok vinnustašasamkomu falast eftir fari meš giftum karli heim til sķn sem er ķ leišinni fyrir karlinn. Fyrir utan heimili hennar slengir hśn rennblautum kossi į karlinn meš tilheyrandi eggjandi ašgeršum sem ekki er svaraš og žį fariš įn frekari ašgerša. Eftir aš slķkt hefur gerst nokkrum sinnum įn įrangurs fyrir konuna gerist žaš aš mökum starfsmanna er bošiš ķ eitt samkvęmiš. Žegar umręddur karl kvaddi samstarfsašila baš umrędd kona um aš fį far heim. Var žaš sjįlfsagt aš keyra hana heim. Žegar umrędd kona kom sķšan klędd kįpu fram ķ anddyriš žar sem karlinn og kona hans bišu sagši hśn: Nei. Žś ert meš konuna meš žér, žį ętla ég aš verša eftir.
Getur hver sem er gert sér ķ hugarlund hvaš eiginkona mannsins hefur hugsaš nęstu klukkustundir. Var eitthvaš ķ gangi į milli eiginmannsins og žessarar konu. Er hverjum frjįlst aš leggja sitt mat į uppįkomuna.
Eitt ęttu sumar konur aš hugleiša vel. Žęr eiga aš leggja žann ósiš nišur aš eltast viš gifta karla į skemmtistöšum ašeins til aš fį skyndi bólfarir og sundra meš žvķ fjölskyldum. Einnig eru žaš óvišeigandi ašfarir kvenna aš žegar karlmašur fęrir žeim skjöl į vinnustaš aš žęr žurfi aš koma žaš nįlęgt karlinum aš žęr nįi aš nudda brjóstunum viš hendur karlsins sem heldur į skjölunum. Hver tilgangurinn er er óljóst.
Žvķ mį bęta hér viš aš konur sem taka blóšsżni śr fólki ęttu aš hugleiša žaš vel aš stinga ekki hönd karlmanns į milli lęra sér og klemma aš til aš fį réttu stillinguna fyrir nįlastunguna. Žetta getur veriš óžęgileg staša fyrir handleggjalanga karla aš vera meš hönd klemmda į milli lęra ókunnugrar konu. Allar ósjįlfrįšar sem sjįlfrįšar hreyfingar handar eša handarhlutar (fingra) geta valdiš óžęgindum fyrir ašila.
Upphaf žessarar ME TOO vitleysu hófst aš žvķ tališ er meš framgöng kvenn-leikara sem höfšu lagst undir karla sem stjórnušu upptöku kvikmynda. Konurnar geršu žetta ķ žeim tilgangi aš fį ašalhlutverkin ķ kvikmyndunum. Žaš var ekki krafa karlanna aš fį aš leika sér į milli fóta žeirra heldur gjöršir kvennanna til aš fį hlutverkin. Eftir aš žęr höfšu fengiš hlutverkin og heimilaš leik į milli fóta sér fyrir hlutverkin ķ kvikmyndunum aš žį var hęgt aš įkęra karlana fyrir naušgun.
Žar sem žaš myndi ęra óstöšugar ME TOO konur aš setja fram fleiri dęmi um vanhugsun eša kynferšislega įreitni af hįlfu kvenna viš żmsar ašgeršir žeirra veršur hér lįtiš stašar numiš.
ME TOO konur ęttu aš hugleiša vel įšur en lengra er haldiš, ķ hatursįróšri žeirra um kynferšislega įreitni karla, aš žęr eiga sjįlfar sök į 50% af žeirri kynferšislegu įreitni sem fram fer ķ samskiptum mannkynsins, karla og kvenna.
Er hér meš ķtrekaš skoraš į beišandi ME TOO konur aš gefa žaš upp skriflega hvaš žaš er sem žęr telja kynferšislega įreitni gagnvart sér. Hvaš karlar megi ekki gera og hvaš žeir megi ekki segja svo aš žęr móšgist ekki. Ef ME TOO konur žora ekki aš setja fram skriflega žaš sem žeim mislķkar og žęr kalla kynferšislega įreitni žį verša allar kvartanir žeirra um kynferšislega įreitni teknar sem įkall um aš žęr ME TOO konur óski eftir aš fį kynferšislega fullnęgingu.
Į žaš skal bent sérstaklega aš konur telja sumt af gjöršum karla kynferšislega įreitni žar sem hugsanagangur žeirra (kvenna) er allt annar en karla. Ķ von um aš konur meš ME-TOO heilkenniš sjįi aš sér og reyni aš skynja eigin misskilning į žvķ hvaš er kynferšisleg įreitni. Žęr eiga lķka aš višurkenna žaš aš žęr vilja fį einkarétt į aš fį aš hefja forleikinn aš kynferšislegu sambandi konu og karls eins og žęr eru farnar aš krefjast į öllum svišum mannlegra samskipta. Konur hafa fram į sķšustu įr ętlast til žess aš karlinn hefši frumkvęšiš ķ mįlum eins og nįnum samskiptum konu og karls.
Ķ von um įnęgjuleg samskipti kynjanna ķ framtķšinni įn ME TOO heilkennisins.
Reykjavķk 1. nóvember 2018
Kristjįn S. Gušmundsson
fv. skipstjóri
Bęta viš athugasemd [Innskrįning]
Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.