Heilsuvernd – heilsugæsla

 Að gefnu tilefni eftir viðtöl við lækna og einkennilegra fyrirspurna þeirra varðandi afleiðingar aukaverkana lyfja sem lagðar hafa verð fyrir þá vegna vondra verkja af völdum aukaverkana lyfs.

Hinar sérkennilegu fyrirspurnir læknanna hafa verið hvort aukaverkanirnar hafi ekkert gengið til baka.

Þessar fyrirspurnir lækna segja hreint út að læknar hafa litla sem enga þekkingu á aukaverkunum lyfja og afleiðingum þeirra. Virðist vera sem af hálfu lækna (heilbrigðisyfirvalda) hafi ekkert verið rannsakað neitt það sem kallað er aukaverkanir lyfja.

Reynsla undirritaðs af samskiptum við lækna er snertir alvarlegar aukaverkanir af völdum lyfs sem ávísað er af læknum er sú að læknar vilji helst ekki fá neina vitneskju um aukaverkanir. Virðist sem læknar gangi að því sem vísu að sjúklingur yfirvinni allt sem fellur undir hinar svokölluðu aukaverkanir lyfja og þeir þurfi ekkert að vita frekar um slík tilvik.

Samkvæmt upplýsingum sem fást varðandi aukaverkanir lyfja hjá Lyfjastofnun er skráning slíkra tilvika aðeins sýndarmennska og engin skylda hvílir á læknum að tilkynna um þau tilvik er koma á borð þeirra um það sem fellur undir aukaverkanir lyfja. Slík tilvik séu aðeins vandamál sjúklingsins. Samkvæmt skráningu í sjúkraskrá undirritaðs síðustu árin hefur ekkert verið skráð af því sem undirritaður hefur sagt frá varðandi verki og tilfinningabrenglun sem orðið hefur af völdum eiturlyfsins sem notað var í fjögur og hálft ár áður en læknirinn kallaði til sérfræðing sem úrskurðaði að ástæða krankleikans væri af völdum hins tiltekna lyfs. Frásagnir undirritaðs af aukaverkunum lyfsins hafa ekki verrið taldar þess virði að skrá neitt. En það sem hefur vakið undrun sjúklingsins er að allir læknar sem leitað hefur veið til haf spurt um það hvort aukaverkanirnar hafi ekki gengið til baka.

Því er ljóst að læknar hafa ekki hugmynd um neitt er varðar aukaverkanir eituráhrifa lyfja er þeir ávísa. Það sem er verra er að þeir virðast ekki hafa neinn áhuga á upplýsingum um afleiðingar aukaverkana lyfjanna. Sést það best á því að tilkynningar um aukaverkanir af völdum miseitraðra lyfja ( ávísað frá læknum) til Lyfjastofnunar frá læknum eru nánast engar þrátt fyrir þann fjölda tilvika um aukaverkanir lyfja sem lenda inni á borði hjá lögmönnum.

Vegna sérkennilegra spurninga lækna um það hvort aukaverkanir hafi ekki gengið til baka er rétt að spyrja lækna að eftirfarandi:

Hvort svokölluð skorpulifur af völdum drykkju (eiturdrykksins) áfengis gangi til baka og lifrin virki fullkomlega ef viðkomandi hættir að drekka áfengi?

Langvarandi notkun hinna eitruðu lyfja sem ávísað er skemma ýmsa starfsemi líkamans, sem ekki læknast við að hætta notkun á hinu eitraða lyfi sem ávísað var.

Verður að telja heilbrigðisþjónustuna á Íslandi lélega á meðan ekki liggja fyrir skráðar upplýsingar um fjölda aukaverkana af völdum lyfja og hvernig sjúklingar lýsa þeim aukaverkunum lyfjanna sem þeir verða fyrir. Á meðan þetta ófremdar ástand varir er ekki hægt að vara sjúklinga við einkennum aukaverkan lyfsins né hafa eftirlit með eituráhrifum lyfsins.

Hugsanlegt er að sjúklingar geri sér ekki grein fyrir aukaverkunum lyfs því þótt sjúklingur kvarti við lækni um vanlíðan af einhverjum toga sem ekki hafi eðlilega skýringu þá tengi læknirinn ekki kvillann við lyf því skráðar upplýsingar um aukaverkanir eru nánast engar og enginn áhugi lækna fyrir því að upplýsa um það að lyfin sem þeir ávísa séu hættuleg sjúklingum.

Öll lyfjagjöf er hættuleg og er á ábyrgð sjúklingsins að reyna lyfið en ekki læknisins samkvæmt úrskurði frá Sjúkratryggingum Íslands. Heilbrigðisyfirvöld eru ekki ábyrg fyrir að eitra fyrir þegnunum með ávísun á miseitruðum lyfjum án nokkurs eftirlits.

Hin einhliða skráning starfsmanna heilbrigðisþjónustunnar í svokallaða sjúkraskrá er einskis virði fyrir sjúklinga en ígildi demanta fyrir þá heilbrigðisstarfsmenn sem leika sér að því að skrá ósannindi í sjúkraskrá sjúklinga. Einhliða ósannindaskráning hins hámenntaða heilbrigðisaðals er af hálf embættis Landlæknis talinn sannleikur en framburður sjúklinga sagður ósannindi með yfirlýsingu frá embættinu að orð standi gegn orði.

Þess skal getið sérstaklega að ósannindaskrásetjarar eru ekki allir heilbrigðisstarfsmenn en þeir sem skrá ósannindi eru of margir. Er hægt að nafngreina sex ósannindaskrásetjara en nafnbirting er bönnuð.

Af hálfu heilbrigðisráðuneytis hefur ekkert verið gert til að koma í veg fyrir ósannindaskráningu í sjúkraskrá sjúklinga á Íslandi þrátt fyrir skýrar ábendingar um hvað þurfi að gera.

Lausnin við vandamálið er varðar skráningu í sjúkraaskrá er að heilbrigðisstarfsmanni verði gert skylt að senda sjúklingi í gegnum samskiptaforritið HEILSUVERA afrit að því sem skráð er í sjúkraskrá innan sólahrings frá því viðtal eða skoðun fer fram. Sjúklingur hafi síðan ákveðinn frest til að senda inn leiðréttingu ef talinn er þörf á eða staðfesta rétta skráningu.

Auk þess á að vera ein sjúkraskrá fyrir hvern sjúkling en ekki eins margar sjúkraskrár á hvern sjúkling eins og fjöldi heilbrigðisstarfsmanna sem hafa þarf samskipti við eins og nú er háttað. Enn fremur þarf að koma í veg fyrir skráningar í sjúkraskrá sem framkvæma á seinna eða svokallaðar eftir á skráningar. Allar breytingar á skráningu sem ekki eru skráðar inn strax skulu skráðar sem breytingar og þá fylgi dagsetning þegar breyting er gerð.

Nauðsynlegt er að koma í veg fyrir rangar skráningar og eftir á skráningar í sjúkraskrár eins og nú á sér stað.

Er æskilegt að Heilbrigðisráðuneytið hraði nauðsynlegum lagabreytingum til að koma í veg fyrir frekara heilsutjón á meðal landsmanna vegna veikleika í lagaumhverfi starfstétta heilbrigðisþjónustunnar.

Reykjavík 24. ágúst 2023

Kristján S. Guðmundsson

Kt. 2209342769